عموماً مصرف کنندگان عمده انرژی سه بخش ساختمان، صنعت و حمل و نقل هستند. انرژی در ساختمانهای مسکونی و تجاری، توسط سیستمهای گرمایش و سرمایش ، وسایل برقی و دفتری و روشنایی مصرف میشود. در خانههای موجود دنیا، از یخچالها و ماشینهای لباسشویی گرفته تا سیستمهای دفع زباله و رایانههای رومیزی- که تعداد آنها پیوسته در حال افزایش است- انرژی مصرف میشود. در ساختمانهای اداری نیز از رایانه ها و دستگاههای کپی گرفته تا کولرهای آبی و سنسورهای نوری تنظیم کننده روشنایی- که تعدادشان همواره در حال افزایش است- انرژی مصرف میکنند. همچنین وسایل گرمایشی و سرمایشی ساختمانها که اغلب در معرض دید نیستند نیز از مجموعة وسایل مصرف کنندهی انرژی به شمار میروند.
برنامههای تدوین و وضع استانداردها، و برچسب گذاری کارآیی انرژی در نظر دارد تا در تمامی محصولات مصرف کنندة انرژی، بدون به وجود آمدن هر گونه کاستی در خدماتی که به مصرف کنندگان ارائه میدهند، مصرف انرژی شان را کاهش دهد. در سر تا سر برآورد شده است که 34% از میزان کل انرژی مصرفی در فعالیتهای انسانی مرتبط با ساختمان ها، شامل استفاده از اسباب و وسایل، و تجهیزات و روشنایی است.
مصرف انرژی ساختمانها سهمی حدود 25 تا 30 درصد از انتشار آلایندة دی اکسید کربن مربوط به انرژی را داشته و برآورد میشود 19 تا 32% از تمام دی اکسید کربن انتشار یافته توسط بشر به طبیعت و 10 تا 12 درصد از کل سهم ما در تغییرات آّب و هوایی ناشی از گازهای گلخانهای باشد. اعداد فوق، میزان تقریبی آلودگی در شرایط امروز است: حال این سوال مطرح میگردد که در آینده چه پیش خواهد آمد؟
در سر تا سر دنیا، رشد مصرف انرژی در ساختمانها در هر سال به طور متوسط 8/0 درصد است : (این رقم در ایران بیش از 10 % می باشد!) . انتظار میرود تا با در نظر گرفتن این میزان پیشبینی رشد برای مصرف انرژی، بتوان فشاری را که هم اکنون برای صرفه جویی و مسائل زیست محیطی در سر تا سر دنیا اعمال میشود، افزایش داد.
سرعت رشد انرژی در میان ملتها به اختلافات ساختاری (آمار جمعیتی، ساختار صنعتی و رشد اقتصادی کشور)، تفاوت در الگوهای مصرف و مقدار خدمات انرژی- که هر یک از مصرف کنندگان انرژی مایل به بهره برداری از آن هستند- بستگی دارد.
در بخش ساختمان، این اختلافات از تفاوت در روش ساخت بنا و استفاده از محصولات مصرف کنندة انرژی ناشی میشود. هر کشور میتواند رشد طبیعی تقاضا برای خدمات انرژی را با تلفیق تامین بیشتر انرژی و ارتقای کارآیی وسایل و تجهیزات مصرف کنندة انرژی، اصلاح کند. در تمامی بخش های مصرف کننده انرژی، معمولاً استراتژی موثرتر اقتصادی کشور، ارتقای کارآیی وسایل و تجهیزات مصرف کنندة انرژی است. برای این منظور، اطلاعات و مدارکی از سیاستهای انرژی برای ارائه به دولتها وجود دارند که در برگیرنده استراتژی قیمتگذاری انرژی، برنامههای تشویقی و سرمایه گذاری، برنامههای تنظیمی و مقررات خریدهای دولتی و آموزش مصرف کننده است. پیش بینی میشود که در سال 2020، مصرف انرژی ساختمانهای مسکونی و تجاری در کشورهای در حال توسعه، 31% از مصرف کل انرژی آنها باشد.
بنابر این با توجه به شروع تلاشهایی در جهت ارتقاء کارآیی انرژی در ساختمانهای مسکونی و تجاری، شایسته است که تقدم بیشتری نسبت به سیاستهای موازی بخشهای حمل و نقل و صنعت داشته باشد. استانداردها و برچسب های کارآیی انرژی اسباب و وسایل و تجهیزات روشنایی ساختمانها، فرصت خوبی را در ارتقای کارآیی انرژی پیشنهاد میکنند و بهعنوان یک سیاست انرژی، تاثیر ویژه ای به همراه خواهند داشت.
برنامه های دولت برای تدوین و وضع استانداردها و برچسب گذاری ها، می تواند روی بیشتر انرژی مصرفی ساختمانها، از حالا تا دو دهة دیگر موثر باشد.
بیشتر محصولات مصرف کنندهی انرژی که برای ساختمانهای 20 سال آینده مناسب هستند ، تاکنون ساخته نشدهاند. در یک طرح خوب، استانداردهای اجباری کارآیی انرژی، محصولات ناکارآمد را از چرخه فروش خارج خواهد کرد و سبب افزایش رفاه اقتصادی کلی بیشتر مصرف کنندگان، بدون ایجاد محدودیت عمدهای در انتخاب محصولات، خواهد شد. جدول زیر وضعیت موجود و هدف را برای استانداردهای لوازم مصرف کننده سوختهای فسیلی نشان میدهد. هنوز تا رسیدن به هدف راه زیادی در پیش است.
راندمان نوع محصول
متوسط استاندارد راندمان هدف راندمان حرارتی واقعی بر اساس استاندارد ملی
85% 35% آبگرمکن نفتی
86% 65% آبگرمکن گازی فوری دیواری
90% 45% آبگرمکن گازی مخزن دار
94% - بخاری گازی بدون دودکش
85% 65% بخاری گازی دودکش دار
99% (بدون دودکش) 45% (دودکش دار) بخاری نفتی
برچسب های انرژی، مصرف کنندگان را به سوی انتخاب آگاهانه در مورد خریداری محصولات و مدیریت هزینهی انرژی، سوق میدهد.
برچسب ها و استانداردهای انرژی برای بیشتر فرهنگ ها و بازارهای فروش، مناسبند و به هر حال، استانداردها و برچسب های کارآیی انرژی شایستگی آن را دارند تا پایه و اساس برنامه ها و سیاستگذاریهای تعدیل انرژی هر کشوری را تشکیل دهد.
حدود به کارگیری برچسب ها و استانداردها، توازن در برنامه ها- به طوری که بتوان به نحو موثرتری رشد انرژی را محدود کرد- شبیه سازی رشد اقتصادی- که به مقتضیات منحصر به فرد ملی بستگی دارد- و دیگر مواردی که باید مورد ملاحظه قرار گیرد، در این سایت توضیح داده شده است.